Keynote over rechten voor natuur in kader Spinozalens
- Details
Dit jaar won de Franse denker Bruno Latour de prestigieuze prijs 'de Spinozalens'. Ter ere daarvan heeft Boom filosofie twee boeken uitgegeven: 'Het parlement van de dingen' met daarin werk van Latour zelf, en 'De stem van de Noordzee' waarin de Ambassade van de Noordzee samen met een aantal auteurs (onder wie ik) voortbouwen op zijn idee van het parlement van de dingen. In dit kader geef ik op 9 december in SPUI25 een keynote over rechten voor natuur. Ik koppel dat onderwerp aan mijn onderzoek naar klimaatrechtszaken.
Meer informatie en aanmelden kan via de site van SPUI25.
Meester van de week
- Details
Naar aanleiding van de verdediging van mijn proefschrift en de verschijning van het boekje 'De stem van de Noordzee' heeft het blad Mr. mij uitgeroepen tot 'Meester van de week'. Wat een eer!
Het korte interview door Mr. Magazine is hier te lezen.
Doctor
- Details
Vandaag ben ik dan doctor geworden...!
De promotieplechtigheid is hier terug te kijken.
Bij Vroege Vogels radio praten over 'De stem van de Noordzee'
- Details
Vanochtend besteedde Vroege Vogels radio aandacht aan ons kersverse boek 'De stem van de Noordzee'. Ik ging erover in gesprek met Vroege Vogels-presentator Menno Bentveld en met ecoloog Han Lindeboom.
Terugluisteren kan hier. Gesprekje begon zo kwart voor tien.
Openbare verdediging proefschrift over klimaatrechtszaken
- Details
Op 11 november 2020 om 10:00 is het dan zover... ik verdedig mijn proefschrift over klimaatrechtszaken in de Amsterdamse Agnietenkapel. De titel is Justitia, the People's Power and Mother Earth; Democratic legitimacy of judicial law-making in European private law cases on climate change. De ceremonie is te volgen via een livestream van de UvA.
Voor meer informatie over de verdediging, zie de website van het Amsterdam Centre for Transformative private law.
Eindelijk uit: mijn essay 'De duizelingwekkende reis van Sam de Zeeforel'
- Details
Op 9 november komt dan eindelijk mijn essay uit 'De duizelingwekkende reis van Sam de Zeeforel, of: Van mensenrechten naar zeerechten', in een prachtige kleine bundel getiteld 'De stem van de Noordzee'. Er staan ook bijdragen in van Eva Meijer en Evanne Nowak. Ik ben er blij mee - het zo'n fijn boekje geworden, een ideaal cadeautje.
Voor alle informatie, zie de website van Uitgeverij Boom.
Bijdrage Warming Up Festival
- Details
Op 21 oktober ga ik tijdens het Warming Up Festival in gesprek met directeur van Greenpeace Anna Schoemaker, over het kort geding dat Greenpeace heeft aangespannen tegen de Nederlandse staat. Greenpeace stelt dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld, door geen 'groene' voorwaarden te koppelen aan de staatssteun die tijdens de corona-crisis aan KLM is verleend.
Het gesprek is hier terug te zien.
Panelgesprek 'What Shell we do?'
- Details
10 oktober vindt - online - het festival 'Dus wat gaan wij doen?' plaats. Ik neem deel aan een panelgesprek over de klimaatzaak van Milieudefensie tegen Shell. De andere panelleden zijn Peer de Rijk van Milieudefensie, Mark van Baal van het groene-aandeelhouders-project Follow This en Lena Hartog, directeur van CollAction.
Law and Odor: een praatje bij Odorama
- Details
Al tijden ben ik fan van Odorama, een programmareeks over geur in het Amsterdamse Mediamatic. Ik ben dan ook zeer vereerd dat ik op 16 september een presentatie mag geven tijdens de Odorama-editie Law and Odor; Illegal scents.
Voor meer informatie, kaartjes, of aanmelden voor de thuiskijk-versie (mét geur-samples die bij je thuis worden bezorgd), zie de website van Mediametic.
Driedaagse internationale conferentie "Private Rights for Nature"
- Details
Van 3-5 juni 2020 organiseer ik met mijn onderzoekscentrum Amsterdam Centre for Transformative private law (ACT) een internationale conferentie over de privaatrechtelijke dimensies van de rechten voor natuur. Geweldige sprekers van over de hele wereld presenteren hun visie op dit thema. De keynote speakers zijn Eva Meijer en professor Klaus Bosselmann. Vanwege het corona-virus vindt de conferentie online plaats, wat het voordeel met zich meebrengt dat niemand hoeft in te vliegen. Ik hoop dat dit format ook na de corona-crisis gebruikt kan worden om onnodige emissies te voorkomen.
Meer informatie en het programma is te vinden op de website van ACT.
Bijdrage aan Parlement van de Toekomst
- Details
In mei en juni organiseert Netwerk Democratie een programma voor jonge mensen getiteld 'Parlement van de Toekomst'. Ik geef er een gastcollege en een voorproefje daarvan kun je op de website bekijken: kunstenares Sissel Marie Tonn en ik worden samen geïnterviewd over het recht, toekomstige generaties en niet-mensen.
Praatje tijdens boekpresentatie Eva Meijer
- Details
Vandaag is de digitale boekpresentatie van de nieuwste roman van Eva Meijer getiteld De nieuwe rivier. Een prachtig boek, dat ik iedereen kan aanbevelen! Ik kreeg de eer om kort iets te zeggen over rechten voor rivieren, het filmpje is hier te bekijken.
Moeten rechters klimaatrecht maken?
- Details
In het academische tijdschrift 'Transnational Environmental Law' is een stuk van mijn hand verschenen met de titel Should Judges Make Climate Change Law? Velen vinden het klimaat te politiek, rechters zouden zich daar niet mee moeten bemoeien. Op basis van politieke theorie van Jürgen Habermas reconstrueer ik wat de internationale explosie aan rechtszaken over het klimaat zegt over de rol van de rechter in onze democratie. Ik betoog dat deze stroom aan zaken een rechtsontwikkeling reflecteert, waarin het milieu en een stabiel klimaat steeds meer als grondwettelijke waarde worden gezien - als een voorwaarde van de democratie die beschermd moet worden door rechters.
Lezing geven in Amsterdamse Academische Club
- Details
Samen met Anne van Leeuwen geef ik op 30 januari een lezing in de Amsterdamse Academische Club. Eerst geef ik een inleiding over de mondiale beweging waarin steeds meer natuur-entiteiten eigen rechten krijgen. Vervolgens introduceert Anne de Ambassade van de Noordzee. Tot slot ga ik in op de vraag, of de Noordzee een zelfstandige rechtspersoon met eigen rechten moet worden. Na afloop mogelijkheid tot dineren in de club.
Praten bij Framer Framed over rechten voor toekomstige generaties en voor natuur
- Details
Op 5 januari leid ik in Framer Framed een leesgroep waar twee teksten worden besproken. Toekomstige generaties en de natuur krijgen steeds vaker eigen rechten, maar hoe kunnen we ze representeren in ons hedendaagse, menselijke rechtssysteem? En bestaan er verschillen tussen de representatie van deze twee? Het evenement vindt plaats in een installatie van kunstenaar Sissel Marie Tonn. Voertaal is Engels, toegang is gratis, aanmelden verplicht.
Presenteren UN Geneva Forum on the Rights of Nature
- Details
Deze week sprak ik op een door OSI georganiseerde conferentie over rechten voor natuur, bij de VN in Genève. Ik ontmoette er onder andere de Zweedse Pella Thiel, die al jaren werkt aan onderzoek naar rechten voor natuur. Op haar Facebook-pagina is een filmpje te zien waarin wij met elkaar praten.
Praten over rechten voor natuur in het HEM
- Details
Zaterdag 16 november geef ik een praatje over de mondiale beweging waarin steeds meer natuur-entiteiten eigen rechten krijgen, tijdens een manifestatie georganiseerd door De Ambassade van de Noordzee in theater het HEM in Zaamdam. Een middag vol activiteiten met filosofen, kunstenaars, biologen. Ook zeer geschikt voor kinderen!
Spreken over de Noordzee als rechtspersoon
- Details
Op 11 november organiseert Pakhuis de Zwijger een avond over het visbeleid in de Noordzee. In opdracht van de Ambassade van de Noordzee voltooide ik onlangs een nog te publiceren essay over de vraag, of de Noordzee een eigen rechtspersoon moet worden. Hoofdpersoon in dit essay is een zeeforel genaamd Sam. Hierover zal ik ook op 11 november presenteren. Andere sprekers zijn onder meer Harpo 't Hart en Tjeerd de Groot.
Voor meer informatie en aanmelden, klik hier. Pakhuis de Zwijger ondervroeg mij van tevoren al over het essay, het interview is hier te lezen.
Napraten over films bij Transitiecinema Den Haag
- Details
Op 8 november praat ik in een panel na over de films "Make the World Greta Again" en "Climate Change - the Facts" bij Transitiecinema Den Haag.
Academisch publicatie over de Urgenda-zaak
- Details
Het Netherlands Yearbook of International Law 2018 is uitgekomen. Erin staat onder meer een stuk van Tim Staal en mijzelf over de klimaatzaak Urgenda. Eerder hadden wij het manuscript al beschikbaar gemaakt via research gate en SSRN.
Expert voor VN op gebied rechten voor natuur
- Details
Dankzij Femke Wijdekop ben ik sinds vandaag expert bij het VN-programma 'Harmony with Nature'. Dit programma gaat over hoe recht kan bijdragen aan een hernieuwde, meer harmonieuze relatie met de aarde. Rechten voor natuur-entiteiten zijn een belangrijk thema.
Voor meer informatie, zie de website harmonywithnatureun.org
Symposium "Discussing Climate Change with Future Generations"
- Details
Op 31 oktober vindt op de UvA een symposium plaats dat ik heb helpen organiseren. We gaan in op het thema Discussing climate change with future generations met communicatiewetenschappers, juristen en mensen uit de praktijk, onder wie de Commissioner for Future Generations van Wales, Sophie Howie. Toegang is gratis, registreren verplicht.
Voor meer informatie en aanmelden, zie de website van het Centre of Excellence ACES.
Praten over toekomstige generaties op Brainwash festival
- Details
Op het filosofie-festival Brainwash praat ik met Ruben Jacobs over de rechten van toekomstige generaties, op 26 oktober om 13:30 in theater De Brakke Grond.
Voor meer informatie en kaarten, zie de website van het Brainwash festival.
Praten over rechten voor bomen in Eye
- Details
Op zondagochtend 29 september wordt in het Eye Filminstituut de documentaire The Intelligence of Trees vertoond. Daarin onder meer wordt ingegaan op biologisch onderzoek dat aantoont hoe bomen informatie en voedingsstoffen met elkaar kunnen uitwisselen middels ondergrondse schimmelnetwerken - ze blijken sociale wezens; het bos kan gezien worden als een intelligent systeem. Na afloop praat een panel hierover door, onder leiding van Matthijs Schouten. Andere panelleden zijn Arita Baaijens, Jori Wolf, Thijs Middeldorp en ikzelf.
Voor meer informatie, klik hier.
VPRO Tegenlicht meet-up: Rechten van bomen
- Details
Kunnen bomen eigen rechten krijgen? Die vraag staat centraal tijdens een VPRO Tegenlicht-meetup op 10 september in Den Haag. Panelleden zijn Matthijs Schouten van Staatsbosbeheer en ik.
NRC over noodzaak universitair duurzaam reisbeleid
- Details
Vandaag brengt NRC een stuk over de noodzaak tot een duurzaam reisbeleid bij universiteiten.
Bij Brainwash Zomerradio praten over levensveranderend boek
- Details
Brainwash Zomerradio vroeg me welk boek mijn leven veranderd heeft. Ik vertel kort wat over "Discours sur le bonheur" (Verhandeling over het geluk) van de 18e-eeuwse filosoof Julien Offray de la Mettrie en over "De zin van het bestaan" van de 20e-eeuwse psychiater Viktor Frankl.
Opinie in Het Parool: Klimaatakkoord passeert Urgenda-uitspraken, zorgelijk voor rechtsstaat
- Details
Vandaag verschijnt in Het Parool een stuk van mijn collega Tim Bleeker en mij. Wij vinden het zorgelijk voor de rechtsstaat, dat het Nederlandse Klimaatakkoord de rechterlijke uitspraken in de Urgenda-zaak lijkt te passeren. In een rechtsstaat is iedereen aan zijn rechtsplichten gehouden, ook de overheid.
Praatje 'Van mensenrechten naar zeerechten'
- Details
Op 12 juli 2019 om 13:00 spreek ik tijdens een driedaagse manifestatie van de Ambassade voor de Noordzee, in het Humanity House te Den Haag. Ik zal het hebben over rechten voor een natuur-entiteit als de Noordzee. Kan een zee rechten krijgen? Hoe komen die er dan uit te zien?
Praten over rechten voor de Waddenzee
- Details
De Franse antropoloog Jean Chamel doet onderzoek naar rechten voor natuur en las mijn stukje over rechten voor de Waddenzee op Filosofie.nl, waarna hij mij benaderde. Samen zijn we vandaag naar de Friese plaats Moddergat gereisd om te praten met de initiatiefnemers van een motie die de gemeente Dongeradeel aannam, waarin werd opgeroepen rechten toe te kennen aan de Waddenzee. Op de foto hierboven kijken met zijn allen uit over het drooggevallen Wad.
Update 14 mei: de lokale politici hebben aangekondigd binnenkort met een nieuwe motie te komen.
Vroege Vogels Radio
- Details
Vanochtend sprak ik bij Vroege Vogels NPO radio 1 over de haalbaarheid en legitimiteit van de klimaatrechtszaak van Milieudefensie tegen Shell.
Praatje bij Jongeren Milieu Actief
- Details
Donderdag 28 maart gaf ik een praatje bij het maandelijkse event van Jongeren Milieu Actief. Ik besprak de grootste controverse rondom klimaatrechtszaken; velen vinden dat niet de rechterlijke macht, maar de politiek met oplossingen voor klimaatverandering moet komen. Na mij presenteerde Nine de Pater de klimaatrechtszaak van Milieudefensie tegen Shell.
Klimaatverplichtingen voor bedrijven
- Details
18 januari mag ik spreken op de conferentie Climate responsibilities for business op de Nijenrode Business Universiteit, georganiseerd door JustLaw. Andere sprekers zijn onder meer: hoogleraren gespecialiseerd in het onderwerp, mensen die in het bedrijfsleven aan duurzaamheid werken, of actie voeren middels rechtszaken.
Aangesloten bij No Fly Climate Sci
- Details
No Fly Climate Sci is een beweging van wetenschappers die zo min mogelijk proberen te vliegen om vervuilende uitstoot te voorkomen. Ik heb me bij dit initiatief aangesloten. Al een tijdje wil ik niet meer vliegen en reis ik, waar absoluut noodzakelijk, met de trein of de bus.
Voor meer informatie en een overzicht van alle participerende wetenschappers, klik hier.
Nieuwe mensenrechten in SPUI25
- Details
Filosofie Magazine viert het 75-jarig bestaan van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens door met verschillende rechtswetenschappers te bespreken welke mensenrechten nog ontbreken. 10 December gaan we hierover in gesprek met het publiek van SPUI25. Het wordt een interactief programma. Sprekers zijn onder meer Irena Rosenthal, Jan van de Venis en Naomi van Steenbergen. Ikzelf zal het hebben over het recht op een schone aarde en over de rechten van de natuur.
Meepraten over 'De zaak Shell' in Frascati
- Details
Op 30 november praat ik mee over de klimaatzaak van Milieudefensie tegen Shell tijdens de theatervoorstelling De zaak Shell van Anouk Nuyens en Rebekka de Wit in het Amsterdamse Frascati-theater. Ook aanwezig zijn Donald Pols, Shivant Jhagroe en Lex Bohlmeijer.
Column Filosofie - Rechten voor de Waddenzee
- Details
Voor Filosofie schreef ik een column over het voorstel van de gemeente Dongeradeel, de Waddenzee tot rechtspersoon te maken. In negen vragen en antwoorden verken ik wat dit zou betekenen. We gaan de komende tijd heel wat meer van de Waddenzee horen dan het ruisen van haar golven.
Recht op een schone aarde
- Details
Ter viering van de zeventigste verjaardag van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens vraagt Filosofie verschillende denkers welk mensenrecht volgens hen nog mist. Ik antwoord dat we zien dat het recht op een schone aarde steeds sterker wordt en dat tegelijkertijd de natuur zélf steeds vaker rechten krijgt.
SPUI25-debat over legitimiteit Urgenda-zaak
- Details
Op 6 november om 12:00 ga ik in debat met mijn collega Wiebe Hommes over de Urgenda-zaak. Hij vindt dat het Hof te ver is gegaan in zijn oordeel, dat de Nederlandse Staat een onrechtmatige daad pleegt door te weinig te doen tegen klimaatverandering. Mijns inziens is dat oordeel echter terecht en legitiem. Het debat is georganiseerd onder de paraplu van SPUI25 maar vindt plaats op de UvA.
Judgesinutopia.eu online
- Details
Judgesinutopia.eu staat online. Het is de website van het onderzoeksproject waarbinnen ik werk, Judges in Utopia - Judicial law-making in European private law. De site is gemaakt door onze onderzoeksassistent Fien de Ruiter. Er is informatie op te vinden over ons project, onze publicaties en over de vier onderzoekers die meewerken: de onderzoeksleider professor dr. Chantal Mak, de postdoc dr. Betül Kas en de twee promovendi, Anna van Duin en ikzelf.
Opinie Volkskrant: het Hof beschermt met Urgenda-arrest de democratische rechtsstaat
- Details
Vandaag vecht ik in de Volkskrant kritiek aan die is geleverd op het arrest in de klimaatzaak van Urgenda. Ik wijs op de privaatrechtelijke dimensie van het proces om te laten zien dat het Hof geen 'politiek bedrijft', zoals door eminente juristen wordt gevreesd. Nu klimaatverandering levensbedreigend is, signaleert het Hof terecht een schending van het mensenrecht op leven en een thuis.
Urgenda-uitspraak Hof schendt democratie niet
- Details
Op Filosofie.nl werd ik kort ondervraagd over de uitspraak van het Hof in de Urgenda-zaak. Doordat de uitspraak leunt op mensenrechten, kan het Hof lastig verweten worden op de stoel van de politiek te gaan zitten. In een democratische rechtsstaat zijn mensenrechten ertoe ontworpen de macht van de democratische meerderheid te beperken.
Historische uitspraak in Urgenda-zaak
- Details
Vanochtend reisde ik af naar Den Haag om te luisteren naar de uitspraak van het Hof in de klimaatzaak van Urgenda. Die was zo mogelijk nog historischer dan de beslissing in eerste aanleg. Geheel in lijn met wat ik onder andere in De Groene Amsterdammer en op filosofie.nl heb betoogd, zet de uitspraak de juridisering van het klimaatprobleem voort, die daarbij steeds sterker leunt op fundamentele rechten. Op het blog Judges in Utopia (klik) vat ik het arrest vandaag samen en onderstreep ik de allerbelangrijkste elementen.
Parool over noodzaak universitair duurzaam reisbeleid
- Details
Mijn Folia-opinie over de noodzaak van een universitair duurzaam reisbeleid krijgt een staartje in Het Parool. Journalist Khaddari zoekt uit hoeveel de Amsterdamse universiteiten uitgeven aan vliegverkeer en ondervraagt diverse betrokkenen, onder wie mij. De voorzitter van het college van bestuur van de UvA heeft me inmiddels laten weten de komende tijd een duurzaam reisbeleid 'concreet' te gaan maken.
Lees het stuk uit Parool ''Móet je vliegen naar dat congres?' hier.
Update d.d. 29 september: vandaag plaatst het Algemeen Dagblad hetzelfde stuk
Opinie Folia: Vliegensvlug een duurzaam reisbeleid graag
- Details
In Folia betoog ik dat mijn werkgever, de universiteit van Amsterdam, een duurzaam reisbeleid moet invoeren. Het is niet meer van deze tijd om wetenschappers het vliegtuig te laten pakken voor een presentatie van twintig minuten.
Toelichting op de klimaatzaak tegen de EU - op EU-Explainer
- Details
23 mei is een nieuwe klimaatzaak gestart onder de naam People's Climate Case. Deze rechtszaak is niet gericht tegen een Staat of een bedrijf, maar tegen de EU. Het EU-Hof van Justitie in Luxemburg zal erover beslissen. Op de website EU-explainer licht ik toe wat de ruim honderd pagina's tellende aanklacht behelst.
MO Magazine over luchtkwaliteit
- Details
Het Vlaamse MO Magazine schrijft over de luchtkwaliteitszaken die zich overal in Europa voordoen en interviewt daarvoor onder andere mij.
Interviewtje in JFAS Nota Bene
- Details
Een student ondervroeg me voor Nota Bene, het blad van de Amsterdamse Juridische studentenvereniging JFAS. We spraken over de mondiale revolutie aan klimaatrechtszaken.
Lees het interviewtje 'Laura Burgers over de mondiale revolutie van klimaatzaken' hier.
Column Filosofie.nl - Wat de Urgenda-zaak te maken heeft met daden uit burgerlijke ongehoorzaamheid
- Details
Over anderhalve week is de zitting van het hoger beroep in de Urgenda-zaak. Voor Filosofie.nl schreef ik een column waarin ik uitleg wat deze controversiële rechtszaak te maken heeft een actie uit burgerlijke ongehoorzaamheid: het zijn beide bijdragen aan het publieke debat die in de eerste plaats gericht zijn op het recht in plaats van op de politiek.
Duiding internationale klimaatzaken-trend in De Groene Amsterdammer
- Details
Sinds vorige week dreigt Milieudefensie met een klimaatzaak tegen Shell. Het is de zoveelste zaak in een mondiale trend. In De Groene Amsterdammer geef ik duiding aan deze wildgroei aan klimaatzaken: het enorme aantal laat zien dat het klimaatprobleem uit het politieke domein wordt getrokken.